Ka një moment në vit kur koha ecën ndryshe, kur agimi dhe muzgu takohen jo vetëm në horizont, por edhe në shpirtin e besimtarit. Është Ramazani, një simfoni e padukshme, që nuk luhet me nota, por me lutje, sakrificë dhe përkushtim.
Në netët e tij, ajri mbushet me një qetësi të rrallë, si një heshtje para se të fillojë muzika e besimit. Gjithçka duket më e pastër, zemrat, mendimet, madje edhe drita e hënës që vezullon si një premtim hyjnor. Tryeza e syfyrit është e thjeshtë, por shija e saj ka diçka ndryshe, është shija e një vendimi që shkon përtej trupores, është shija e një sakrifice që buron nga dashuria për Allahun.
Ramazani nuk është thjesht një muaj, është një përvojë që jeton brenda kujtesës, një melodi që kthehet çdo vit për të ringjallur shpirtin e fjetur. Allahu i Madhëruar na kujton në Kuran: “O ju që keni besuar! Agjërimi ju është bërë obligim, ashtu siç ishte obligim për ata që ishin para jush, që të bëheni të devotshëm.”[1] Dhe kështu, me këtë ftesë hyjnore, fillon një udhëtim shpirtëror që prek çdo aspekt të jetës sonë.
Orët kalojnë dhe dielli bëhet dëshmitar i durimit. Zhurmat e zakonshme të jetës marrin një ritëm tjetër, më të ngadaltë, më të thellë. Etja bëhet një kujtesë për gjithçka që kemi marrë si të mirëqenë, ndërsa uria mëson shpirtin të ndjejë me zemrën e të uriturve. Dhe atëherë, mes kësaj heshtjeje të vetëpërmbajtur, ndodh diçka e jashtëzakonshme, shpirti fillon të flasë me qiellin. Profeti Muhamed (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) ka thënë: “Çdo vepër e birit të Ademit shumëfishohet: një vepër e mirë shpërblehet nga dhjetë deri në shtatëqind fish, përveç agjërimit, sepse ai është për Mua dhe Unë e shpërblej atë.”[2]
Agjërimi nuk është vetëm privim nga ushqimi dhe pija, është një heshtje që flet me Zotin, një reflektim i thellë mbi veten, një pastërti shpirtërore që rritet me çdo orë që kalon. Kur bëhet thirrja për iftar, kur pikat e para të ujit prek buzët e thata, ndjenja e mirënjohjes shndërrohet në një lumturi të pashoqe.
Ramazani është muaji kur namazi nuk është më një zakon, por një etje, një nevojë e brendshme për tu afruar me Zotin. Gjunjët prekin tapetin e faljes duke u dridhur sa prej ndjenjës së pendimit e sa prej dashurisë. Çdo fjalë e lexuar nga Kur’ani ka peshën e gjithë botës, sikur të ishte një fije drite që ngrihet nga toka drejt mëshirës së pafundme të Krijuesit.
Në netët e vona, kur dritat fiken dhe bota bie në gjumë, disa zemra mbeten zgjuar. Në terrin e dhomave, në qetësinë e xhamive, një dorë ngrihet drejt qiellit, një zë pëshpërit me sytë mbushur me lot: “O Allah, më afro tek Ti.” Allahu na siguron: “Dhe kur robërit e Mi të pyesin për Mua, Unë jam afër; i përgjigjem lutjes së lutësit kur më lutet.”[3]Dhe në atë moment, ndjenja e vetmisë tretet, sepse Ramazani është muaji kur asgjë nuk është më afër se Zoti.
Në sofrën e Ramazanit, nuk ulet vetëm familja, ulet edhe e kaluara, kujtimet e gjyshërve që presin me durim çastin e parë të iftarit. Ulet dashuria, falja, bujaria. Ramazani është një kohë kur njeriu shikon përtej vetes e drejton sytë nga të tjerët. Profeti Muhamed (paqja qoftë mbi të) ka thënë: “Kush i jep dikujt iftar, ai do të ketë të njëjtin shpërblim si ai që agjëron, pa iu pakësuar asgjë nga shpërblimi i agjëruesit.”[4]
Në lagjet ku ndriçojnë dritat e iftarit, dëgjohet një muzikë e heshtur, tingulli i buzëqeshjeve të fëmijëve që presin për të hapur agjërimin, tingulli i falënderimeve të dikujt që nuk e priste një ndihmë, tingulli i zemrave që gjejnë qetësi duke bërë mirësi. Kjo është simfonia e Ramazanit, një melodi që nuk luhet nga instrumente, por nga dashuria mes njerëzve.
Dhe pastaj, vjen ai mëngjes i fundit, agimi i Bajramit. Tryezat mbushen me ëmbëlsira, fëmijët veshin rrobat e reja, dhe çdo shtëpi mbushet me përqafime e urime. Por brenda çdo zemre, mes gjithë gëzimit, ndjehet një mall i butë, malli për netët e heshtura të lutjes, për iftaret e përbashkëta, për qetësinë që vetëm Ramazani mund të sjellë.
Është një ndjenjë e çuditshme, një përzierje mes lumturisë dhe nostalgjisë. Gjithçka rreth nesh është plot dritë, por zemra mban brenda saj një boshllëk të ëmbël, sikur diçka e shenjtë po largohet ngadalë, duke lënë pas një kujtim që nuk do të fshihet kurrë. Allahu thotë në Kuran: “Vërtet, me përmendjen e Allahut, zemrat gjejnë qetësi.”[5]
Dhe kështu, presim përsëri, me mall, me shpresë, me lutje derisa një tjetër Ramazan të mbërrijë me tingujt e tij të butë, për të na zgjuar edhe një herë shpirtin nga gjumi.
Autore: Anja Azizaj
[1] – Sure Bekare: 183.
[2] – Buhariu dhe Muslimi.
[3] – Sure Bekare: 186.
[4] – Tirmidhiu.
[5] – Sure Ra’d: 28.
