Zoti ynë thotë në Kuranin Fisnik: “E ti drejtoje fytyrën tënde tek feja e drejtë, është feja e natyrës së pastër njerëzore, natyrë në të cilën Zoti i krijoi njerëzit. Nuk ka ndryshim në krijesat e Zotit, kjo është feja e drejtë, por shumica e njerëzve nuk e dinë diçka të tillë”.
Është e vërtetë se Islami i flet shpirtit, i bën thirrje njeriut të lartësohet gjithnjë e më tepër. Islami i flet njeriut, sepse njeriu ka shumë mundësi të bëjë mirë, të lartësohet e të mos rrijë në nivele të ulëta. Por nga ana tjetër, feja e Zotit nuk e harron njeriun dhe natyrën njerëzore. Natyra njerëzore ka gabime e mangësi dhe shpeshherë lodhet. Kjo është feja e Zotit, e cila e fton gjithmonë njeriun të lartësohet, por njëkohësisht nuk e harron edhe natyrën njerëzore të tij.
Kjo fe ka zbritur prej Allahut (xh.sh) dhe Zoti e njeh mirë njeriun, sepse vetë Ai e ka krijuar atë. Zoti e di se njeriu nuk është melek, që fluturon në qiell, por që ecën me këmbë në tokë. Zoti e di se njeriu nxiton e gabon, se njeriu është i dobët dhe lodhet shpejt. Prandaj një nga cilësitë e fesë tonë është Natyrshmëria e saj. Pra Islami është fe e natyrshmërisë, fe që fton për idealen, por pa harruar realen. Kjo është feja jonë.
Ajo kurrë nuk e ka harruar njeriun, sepse për të ka ardhur dhe nuk ka ardhur për robotët e as për krijesa të huaja. Prandaj themi të bindur plotësisht, se kjo fe është për të gjithë kohërat dhe për të gjithë njerëzit. Prandaj nëse kjo fe ruhet e pastër, edhe pas 2000 vjetësh apo edhe më shumë, Islami do të jetë përsëri feja e Zotit, sepse është feja e natyrës njerëzore.
Islami është fe e kuptueshme nga mendja njerëzore. Ne nuk besojmë në një zot, që pikturohet me dorë, në një zot legjendash apo filozofësh. Gjithashtu nuk besojmë në një zot, që është shumë larg njeriut, që nuk di se çfarë ndodh me njeriun dhe nuk ka lidhje fare me të. Ne besojmë, se Zoti ynë është i Lartë dhe i Plotfuqishëm, i Cili ka cilësitë më të larta dhe emrat më të bukur, por ama është më afër njeriut se damari i qafës së vetë njeriut, e di se ç`ndodh me njeriun, e dëgjon lutjen e tij, është afër robit të Tij. Prandaj mjafton që njeriu të mendojë pak për këtë gjë dhe do ta shohë, që kjo është vërtet feja e Zotit. Pra njeriu del në përfundimin, që Zoti është i Lartë dhe i Plotfuqishëm, por gjithashtu është afër robit të Tij, e dëgjon njeriun e shikon atë dhe i përgjigjet lutjes së tij. Pra ky është besim i kuptueshëm dhe i natyrshëm për mendjen njerëzore.
Ne nuk besojmë në një profet, që erdhi nga një vend larg njerëzve, i cili nuk kishte lidhje me njerëzit. Gjithashtu nuk besojmë se Profeti Muhamed (a.s) ishte si të gjithë njerëzit e tjerë. Profeti (a.s) nuk bënte gabime, ai nuk ishte cinik, ai nuk kishte dobësi, por ishte më lart se njerëzit e tjerë. Pra ai ishte si gjithë të tjerët, përsa i përket jetës së përditshme (hante, pinte, dilte në treg, gëzohej dhe mërzitej), por ishte shumë më lart se njerëzit e tjerë me karakterin e tij të plotësuar prej Allahut (xh.sh). Pra ky është besim i kuptueshëm dhe i natyrshëm për mendjen njerëzore.
Ne nuk besojmë se për të shkuar në Ahiret, që është stacion i çdo njeriu, – do apo nuk do vetë njeriu, – duhet të harrosh dynjanë. Por nga ana tjetër nuk besojmë, se duhet të lidhemi ngushtë me këtë Dynja, sepse në fund të fundit në Ahiret do të shkojmë të gjithë. Besimi ynë na thotë: “Puno me këmbë në tokë, por sytë mbaji drejt Ahiretit”. Ky është besim i natyrshëm, të cilin e kupton mendja dhe zemra njerëzore. Është besim për çdo lloj njeriu.
Shikoni adhurimin tonë. Zoti na ka urdhëruar që ta adhurojmë Atë dhe nuk e ka lënë në dorën e njerëzve, sepse po të lihej sipas dëshirës, ndoshta njeriu do ta neglizhonte adhurimin ndaj Zotit të tij. Zoti ka urdhëruar që ta adhurojmë Atë, sepse do që ta lartësojë krijesën e Tij. Njeriu lartësohet, duke adhuruar Zotin. Por Zoti nuk e ka tepruar me adhurim dhe nuk e ka mbingarkuar njeriun me shumë adhurime, sepse e di që natyra njerëzore është e dobët dhe nuk mund të mbajë shumë. Tregohet se një nga shokët e profetit (a.s), i cili ishte mësuar të dëgjonte profetin e Zotit, shkoi në shtëpinë e tij, pastaj u kthye me lot në sy tek Profeti (a.s) dhe i tha: “O profet i Zotit lutu për mua, se jam bërë hipokrit”. Profeti (a.s) e pyeti: “Çfarë ka ndodhur”? Sahabiu tha: “Kur jemi me ty, më duket sikur fluturojmë me melekët dhe nuk na shkon mendja për këtë dynja, ndërsa kur shkojmë në shtëpitë tona, fillojnë problemet me gratë, me fëmijët me dynjanë dhe e harrojmë atë që na thua ti. Kjo është hipokrizia që kam bërë unë”. Profeti (a.s) buzëqeshi dhe tha: “Zoti të mëshiroftë. Nuk është kështu si thua ti. Sikur të ndiheni në shtëpitë tuaja ashtu siç ndiheni kur jeni me mua,do të vinin melekët e t`ju jepnin selam nëpër rrugë, por një orë për zemrën, një orë për trupin, një orë për familjen. Kjo është feja e Zotit”. Islami është feja e shpirtit, e trupit dhe e mendjes. Pra kjo nuk është hipokrizi, por është natyra e fesë së Zotit.
Zoti e di, se krijesa e Tij kalon momente dobësie, sëmundje, ka udhëtime e lodhje, prandaj shikoni adhurimet në Islam. Kur ngushtohet situata, kur njeriu futet në vështirësi, Zoti ia lehtëson njeriut. Kështu udhëtari e shkurton namazin, sepse ai lodhet nga udhëtimi, ai që është sëmurë, mund të mos agjërojë, mund të falet ulur apo edhe shtrirë sipas shkallës së sëmundjes që ka. Kur nuk kemi mundësi të marrim abdes, Zoti na e ka lehtësuar duke na thënë që të marrim tejemum. Por Zoti nuk ka thënë që të falemi pa u pastruar, qoftë edhe me dhe` (pra duke marrë tejemum), sepse nuk do që njeriu të bjerë poshtë, por të qëndrojë në njëfarë niveli, me gjithë pamundësinë e momentit. Kështu Islami i përshtatet njeriut në çdo lloj situate që të jetë ai.
Zoti e di, se njerëzit nuk janë njëlloj. Disa janë besimtarë të devotshëm, disa të tjerë rrëshqasin, disa janë të dobët dhe hidhen sa në njërën anë në tjetrën. Por Allahu (xh.sh) e ka hapur fenë për çdo lloj njeriu. Në fenë e Zotit ka vend për çdo njeri që beson tek Zoti, sido që të jetë ai. Madje edhe besimtarët nuk janë njëlloj, Dikujt ia ka dhënë Zoti dhuntinë, që të agjërojë shpesh, dikush tjetër falet shpesh, dikush jep sadaka vazhdimisht, dikush ndihmon të tjerët. Prandaj xheneti nuk ka vetëm një derë, por ka tetë dyer. Dikush hyn në xhenet me agjërim, dikush hyn me namaz, dikush hyn me kontribut, dikush hyn me një fjalë të mirë, por me kusht që të gjithë këta të kenë kryer obligimet e tyre ndaj Zotit. Secili e ka rrugën për tek Zoti. Kjo është feja e Zotit, feja e të gjithë njerëzve.
Pse Profeti (a.s) e ka luftuar shumë ekstremin edhe kur ai është me ngjyrë dhe petk fetar?! Ai e ka bërë këtë, sepse ekstremi nuk është diçka e natyrshme dhe nuk vazhdon gjatë. Njëherë ai pa, se gruaja e tij Zejnebja (r.a) kishte lidhur një litar në dhomën e saj. Ai (a.s) pyeti: “Ç`është ky litar”. I thanë: ”Është i Zejnebes. Kur ka fuqi, ajo falet në këmbë, ndërsa kur është e lodhur, ajo mbahet tek litari, që të mos ulet në tokë”. Profeti (a.s) u zemërua, fytyra iu skuq dhe tha: “Ç`është me ju o njerëz! Faluni kur keni fuqi të rrini në këmbë, ndërsa kur s`keni fuqi uluni. Kjo është feja e Zotit. Mos u frikësoni, se Allahu (xh.sh) do t`ju japë sa të keni mundësi, sepse nuk e përballoni dot më shume se kaq. Zoti nuk i do ata, që janë në ekstrem”. Pas ekstremit vjen dobësia dhe njeriu mund ta harrojë fare fenë e Allahut (xh.sh).
Shikoni moralet e kësaj feje. Janë morale të natyrshme. Zoti nuk ka urdhëruar, që për të qenë besimtarë, njerëzit nuk duhet të hanë. Njeriu mund të hajë, të pijë dhe të vishet fare mirë, por Zoti vetëm na tërheq vëmendjen që të mos e teprojmë. Islami është gjithmonë në ekuilibër dhe i natyrshëm. Është mirë ta falësh tjetrin, por Zoti e di që ka njerëz, që nuk mund ta bëjnë diçka të tillë, prandaj çdokujt i ka dhënë të drejtë për të marrë hakun e tij, por pa e tepruar. Zoti e di se njeriu nuk ikën menjëherë nga vesi, prandaj dha përshkallëzimin. A e dini se në fillimet e Islamit muslimanët pinin alkool, por Zoti e ndaloi dalëngadalë alkoolin, sepse e dinte se njerëzit nuk e kanë të lehtë të ikin prej vesit. Alkooli u ndalua shkallë – shkallë, idhujtaria u ndalua shkallë – shkallë, namazi erdhi shkallë – shkallë edhe agjërimi erdhi shkallë – shkallë, sepse kështu e krijoi Allahu njeriun dhe Ai e di, se njeriu ka nevojë të marrë veten dhe do kohë për t`u drejtuar në rrugën e drejtë. Madje Profeti (a.s) që i njihte mirë njerëzit, nuk i bëri disa punë që duheshin bërë. Para se të vdiste, ai (a.s) i tha Aishes (r.a): “Sikur kurejshët të mos ishin kaq të rinj në Islam (ata sapo kishin pranuar Islamin), unë do ta prishja Qaben, pastaj do ta ndërtoja në themelet që e pati ndërtuar Ibrahimi (a.s) dhe do t`i bëja dy dyer, por kam frikë se mos prek zemrat e njerëzve, prandaj po e lë kështu siç është”. Qabja vazhdon të jetë e tillë edhe sot e kësaj dite, ashtu siç e la Profeti (a.s). Profeti (a.s) e kuptonte natyrën njerëzore dhe nuk i provokonte njerëzit, edhe pse shpeshherë ne e bëjmë diçka të tillë në emër të fesë së Zotit.
Dikush mund të pyesë: “Ç`është kjo fe e natyrshme, çdo të thotë për mua fe e natyrshme”? Janë dy pika që duhet t`i mbajmë mend:
1 – Kur të thërrasësh në fenë e Zotit, ki parasysh se përpara nuk ke robotë, por ke njerëz që kanë halle dhe probleme, të cilët jetojnë në rrethana nga më të ndryshmet, të cilat ti nuk i di. Feja e Zotit e vlerëson situatën, në të cilën gjendet njeriu, prandaj mundohu ta kuptosh tjetrin dhe ta ftosh në mënyrën më të mirë dhe gradualisht, sepse shpeshherë njeriu e kupton të keqen, por nuk ka forcë të largohet prej saj. Prandaj ai ka nevojë për dikë, që ta kapë për dore dhe ta tërheqë dalëngadalë. A e dini se në kohën e Profetit (a.s) u bënë shumë gabime, por ai dinte se si të sillej me njerëzit, e kuptonte se gjynahu është njerëzor dhe i ftonte njerëzit të pendoheshin. Një djalë i ri vajti dhe i tha: “O Profet i Zotit! Mua më pëlqen shumë feja jote dhe dua të pranoj Islamin, por dua të më lejosh zinanë (imoralitet), sepse kështu e kam kaluar jetën”. Në këtë moment shokët e profetit (a.s) u ngritën në këmbë të revoltuar, por Profeti (a.s) i qetësoi, pastaj u kthye nga djali dhe i tha: “O rob i Zotit unë e kuptoj se çfarë thua ti, por më thuaj a do që dikush të bëjë zina me motrën tënde, me nënën tënde, me tezen tënde, me kushërirën tënde…..”. Për çdo herë që Profeti (a.s) e pyeste, djali përgjigjej: “Jo”. Atëherë Profeti (a.s) i tha: “Dije se edhe ato persona, me të cilët ti dëshiron të bësh zina, janë vajzat e dikujt, gratë e dikujt, nënat e dikujt, tezet e dikujt, kushërirat e dikujt dhe njerëzve nuk u pëlqen diçka e tillë, prandaj mos e bëj këtë veprim”. Ky është trajtimi njerëzor dhe i natyrshëm. Pastaj djali i tha: “O Profet i Zotit unë e kuptoj këtë, por nuk mund të largohem prej këtij vesi, prandaj të lutem më ndihmo”. Atëherë profeti (a.s) vuri dorën në zemrën e djalit dhe tha: “O Allah pastroja zemrën dhe ruaja nderin këtij njeriu”. Ky person tregon më vonë: “Atë ditë kur hyra tek Profeti (a.s), zinaja ishte gjëja më e dashur për mua, ndërsa kur dola nga Profeti (a.s), zinaja ishte gjëja që urreja më shumë në këtë botë”. Kështu i trajtonte Profeti (a.s) njerëzit, me gjithë dobësitë e tyre. Prandaj le të ftojmë në fenë e Zotit, duke i kuptuar njerëzit, duke u qëndruar pranë e duke u përpjekur t`i afrojmë tek drita e Zotit.
2 – Ne bëjmë gabime në çdo moment, por nuk duhet të heqim dorë prej besimit, sepse gabimi është njerëzor. Profeti (a.s) thotë: “Gabimtarët më të mirë janë ata, që pendohen tek Allahu (xh.sh)”. Të përpiqemi të lartësohemi edhe pse shpesh bëjmë gabime. Por asnjëherë nuk duhet ta lemë veten të na shtrijë përtokë gjynahu që bëjmë dhe të bëhemi rob të kësaj dynjaje.
I lutemi Allahut (xh.sh) të na drejtojë tek feja e Tij, i lutemi Atij që t`i bëjë të gjithë muslimanët ftues të mirë, ashtu siç e meriton feja e Zotit. Zoti i faltë gabimet tona, të mëdhatë e të voglat, ato që duken e ato që nuk duken, ato që kemi bërë e ato që ndoshta do t`i bëjmë. Zoti na bëftë shkak për të lartësuar fenë e Tij, Zoti na mëshiroftë ne, prindërit tanë, gratë tona, fëmijët tanë dhe të gjithë muslimanët sa jemi gjallë, kur të vdesim dhe ditën kur të dalim para Allahut (xh.sh).
Imam – hatib: Ferid Piku
