Libri ynë i shenjtë – Kur’ani i Madhërishëm – me gjuhën e tij arabe dhe mrekullinë e tij gjuhësore, është i mbushur me shumë këshilla në fusha të ndryshme të jetës së njeriut, veçanërisht me këshilla në aspektin moral, të cilat janë të domosdoshme për një jetë të drejtë dhe dinjitoze, pa shqetësime apo pengesa.
Këshilla personale për njeriun
Ndër këshillat më të rëndësishme të Kur’anit është kujtimi për njeriun se qëndrimi i tij në këtë botë është i shkurtër dhe se ai është i destinuar për jetën e përjetshme. Allahu i Lartësuar thotë:
“Me të vërtetë, ti (o Muhamed) do të vdesësh, po edhe ata do të vdesin.”[1]. Në një vend tjetër thuhet:
“Thuaj: Kënaqësia e kësaj bote është e pakët, kurse bota tjetër është më e mirë për ata që i frikësohen Allahut.”[2] Allahu i ka këshilluar njerëzit që të bëjnë sa më shumë vepra të mira, pasi kjo është arsyeja e krijimit të tyre. Argument për këtë është ajeti kuranor: “Unë nuk i kam krijuar xhinët dhe njerëzit për tjetër, veçse të më adhurojnë Mua.”[3]
Këshilla shoqërore
Ndër këshillat më të rëndësishme në organizimin e marrëdhënieve shoqërore janë ato që gjenden në Kur’anin e Madhërishëm. Një nga sëmundjet dhe mangësitë më të mëdha në shoqëri – dhe në të gjitha llojet e marrëdhënieve – është se nuk i përmbahemi këshillave të shenjta të Kur’anit. Më poshtë janë disa nga këshillat më të rëndësishme:
1 – Të mos pyesësh për atë që nuk të përket
Kjo është një këshillë thelbësore që sjell qetësi shpirtërore dhe rehati për njeriun. Një ajet madhështor e përshkruan këtë në mënyrë të qartë për ata që e kuptojnë dhe e perceptojnë mirë atë. Allahu i Lartësuar thotë: “Mos pyesni për gjëra që, po t’ju bëhen të njohura, mund t’ju shqetësojnë.”[4] Ky ajet i fisnik përmban një mësim të madh dhe është një ilaç i fuqishëm për shumë nga problemet tona shoqërore.
2 – Ndalimi nga paragjykimi, përgjimi, futja e hundës në punët e të tjerëve dhe përgojimi
Të gjitha këto sëmundje janë të dëmshme dhe për fat të keq kanë përfshirë të gjithë shoqërinë. Allahu i Lartësuar thotë: “O ju që keni besuar! Shmangni shumicën e dyshimeve, sepse disa dyshime janë mëkat. Mos përgjoni njëri-tjetrin dhe mos e përgojoni njëri-tjetrin! A do t’i pëlqente ndonjërit prej jush të hante mishin e vëllait të tij të vdekur? Ju do ta urrenit atë! Prandaj, kini frikë Allahun! Vërtet, Allahu është Falës dhe Mëshirëplotë.”[5] Ky ajet përmban një udhëzim të qartë për ta ruajtur veten nga sjelljet që prishin harmoninë dhe bashkëjetesën shoqërore.
Përgjimi dhe futja e hundëve në punët e të tjerëve është një nga sëmundjet më të përhapura në shoqëri. Njeriu mund ta nënvlerësojë këtë dhe ta shohë fillimisht si një argëtim të thjeshtë, por me kalimin e kohës, kjo shndërrohet në një zakon të vazhdueshëm pa e kuptuar, duke sjellë pasoja si probleme shoqërore, urrejtje, smirë dhe madje shkëputje të marrëdhënieve.
Për fat të keq, shumë nga sëmundjet tona shoqërore janë bërë sjellje të zakonshme, dhe disa mund ta perceptojnë këtë si zgjuarsi ose kujdes, por në të vërtetë, është një mashtrim i vetvetes dhe një shenjë e shpirtit të zbrazët.
Zbatimi i këtyre këshillave të qarta dhe të ndritshme sjell dobi për ne, për shoqërinë tonë dhe, mbi të gjitha, për vetveten. Nëse njeriu merret me përmirësimin e vetes, korrigjimin e të metave dhe përpjekjen për të qëndruar larg mëkateve dhe për të kryer vepra të mira, ai do të ketë shpëtuar dhe do të jetë ruajtur nga shumë fjalë të kota e thashetheme, të cilat nuk sjellin gjë tjetër veçse shqetësim, brengë dhe lodhje shpirtërore.
[1] – Sure Zumer: 30.
[2] – Sure Nisa: 77.
[3] – Sure Dharijat: 56.
[4] – Sure Maide: 101.
[5] – Sure Huxhurat: 12.