Thelbi i artikullit:
Artikulli shqyrton “Marrëveshjen Abrahamike” dhe përdorimin e termave si “Familja Abrahamike” dhe “një komb i vetëm”, duke argumentuar se këto shprehje mund të çojnë në fshirjen e dallimeve fetare dhe në mbështetje të ideve të “unitetit të feve” dhe sekularizmit. Ai thekson se këto iniciativa kanë synuar normalizimin e marrëdhënieve me Izraelin, shpesh në dëm të interesave të myslimanëve, veçanërisht të popullit palestinez. Artikulli nënvizon nevojën për një qasje të drejtë që respekton dallimet fetare dhe drejtësinë historike, duke ruajtur besimin dhe integritetin islam.
Për një analizë më të detajuar, ju ftojmë të lexoni artikullin e mëposhtëm:
Falënderimi i takon Allahut, Zotit të botëve, paqja dhe bekimet e Allahut për më të mirin e Pejgamberëve, mbi familjen dhe shokët e tij dhe të gjithë ata që e ndjekin rrugën e tij deri në Ditën e Kiametit.
Presidenti amerikan, Donald Trump, po promovon këto ditë me shumë entuziazëm një marrëveshje që njihet si “Marrëveshja Abrahamike” (Abrahamic Accords). Qëllimi fillestar i kësaj marrëveshjeje ishte që myslimanët, hebrenjtë dhe të krishterët – për shkak se të gjithë e konsiderojnë Profetin Ibrahim (a.s), si udhëheqës dhe model të mbizotërojë mes tyre një lloj bashkëpunimi dhe solidariteti.
Megjithatë, ky emërtim, sot është reduktuar në një pikë të vetme: që qeveritë islame dhe arabe të pranojnë Izraelin dhe të krijojnë marrëdhënie normale me të, duke ndihmuar kështu në mbështetjen e bllokut amerikan përballë fuqisë politike në rritje në Lindje, siç është Kina.
Sipas kësaj marrëveshjeje, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Mbretëria e Bahreinit ishin të parat që ndërmorën iniciativën; ata nuk u ndalën vetëm te njohja e Izraelit, por avancuan edhe në krijimin e marrëdhënieve miqësore në fusha të ndryshme, duke përfshirë edhe shkëmbimin e informacionit inteligjent.
Ky është rezultati politik përfundimtar i asaj që quhet “Marrëveshja Abrahamike”. Megjithatë, arritja e këtij rezultati nuk ishte një vendim momental, por është përgatitur prej kohësh. Prej vitesh ka patur përpjekje të vazhdueshme në nivel ideor për t’i afruar myslimanët, hebrenjtë dhe të krishterët më shumë me njëri-tjetrin. Dhe sikur këto përpjekje të ishin kufizuar vetëm në një qëllim – që ndjekësit e tre feve, kudo që të bashkohen në një shoqëri, të jetojnë në siguri dhe paqe, dhe që askush të mos sulmojë jetën dhe pasuritë e të tjerëve për shkak të përkatësisë fetare – kjo nuk do të ishte e dënueshme.
Megjithatë, këto përpjekje filluan gradualisht të krijojnë përshtypjen se këto tre fe, për shkak se të gjitha lidhen me Profetin Ibrahim (a.s), nuk janë gjë tjetër veçse anëtarë të një familjeje të vetme. Për të forcuar këtë kuptim, fillimisht u përpoqën të vendosnin një rregull sipas të cilit, nëse në një shtet bashkon ithtarë të feve të ndryshme, ata konsiderohen “një komb i vetëm” sipas qytetarisë.
Më pas u shpik termi “Familja Abrahamike” për këto tre fe, duke thënë se myslimanët, hebrenjtë dhe të krishterët janë të gjithë anëtarë të një familjeje të vetme dhe të gjithë pasues të Profetit Ibrahim (a.s). Rezultati i synuar nga kjo ishte që të mos mbetej asnjë përplasje mes këtyre feve mbi të vërtetën dhe të gabuarën; të gjithë konsideroheshin pjesë e një familjeje të vetme për shkak të pasimit të Profetit Ibrahim (a.s) dhe si rrjedhojë nuk ishte nevoja që njëri të shikonte tjetrin si të ndryshëm për sa i përket fesë.
Përfundimi që synohej të konsolidohej ishte se të gjitha fetë janë të vërteta dhe se asnjëra prej tyre nuk është kusht për shpëtimin në botën tjetër, që është pikërisht doktrina që promovojnë mbështetësit e “unitetit të feve”. Kështu, termi “Marrëveshja Abrahamike” u bë sinonim i konceptit të njohjes së Izraelit si shtet legjitim dhe krijimit të marrëdhënieve normale me të.
Ndoshta çështja në dukje duket e vogël ose e lehtë, por pasojat dhe ndikimet e saj shtrihen larg në kohë dhe hapësirë. Ndikimi (negativ) që ky koncept pati është se ai ndikoi edhe tek një nga personalitetet e shquara dhe të respektuara të botës islame, ai është i nderuari Shejh Abdullah ibn Bej’ah – Allahu e ruajtë – i cili është nga Mauritania, vend ku edhe u formua si dijetar me njohuri të gjera dhe të thella duke u konsideruar nga studjuesit më të mëdhenj atje. Në atë vend, ai mësoi jurisprudencën islame deri sa u rendit ndër dijetarët më të shquar të botës islame.
Lidhja ime me të – e cila buron nga respekti im për të – daton që nga koha kur ai ishte anëtar i Komitetit të Fikhut Islam, ku unë përfitova nga dituria e tij e madhe. Qysh atëherë, herë pas here ne zhvillonim diskutime shkencore dhe shkëmbenim letra mbi disa çështje të ndryshme juridike. Në atë periudhë, shejhu njihej thjesht si një studjues shkencor, dhe thuajse nuk kishte lidhje direkte me politikën.
Pas një periudhe kohe, shejhu themeloi në nivel botëror një institucion shkencor të quajtur “Forcimi i Paqes”. Kjo ndodhi në një kohë kur në disa vende islame vepronin lëvizje të armatosura që merrnin si slogan zbatimin e Sheriatit, dhe si rezultat derdhën gjak të pafajshëm. Prandaj, thirrja për forcimin e paqes në një mjedis të tillë ishte, në vetvete, një iniciativë e lavdërueshme. Në këtë kontekst, i nderuari Shejh Abdullah ibn Bej’ah organizoi shumë konferenca ndërkombëtare, në disa prej të cilave kam marrë pjesë edhe unë së bashku me vëllanë tim të nderuar, Shejh Mufti Muhammad Rafi’ El – Othmani (r.h).
Në një prej atyre konferencave, jam përpjekur që në fjalën time të theksoja se përballja me lëvizjet e armatosura, të cilat nxisin përçarje dhe thellojnë kaosin, nuk mund të kufizohej vetëm në organizimin e konferencave. Çështja duhet të trajtohet nga dy perspektiva:
Së pari: ndalimi i shkeljeve të dukshme të ligjit të Sheriatit në disa vende islame, që këto grupe të mos i përdorin si pretekst për të justifikuar rebelimin e tyre.
Së dyti: përcjellja e kuptimit të saktë të teksteve të Kuranit dhe Sunetit tek ata që janë përfshirë në këto lëvizje me motive të mira dhe nga shqetësimi që kanë për të mbrojtur fenë, të cilët – në fakt – kanë gabuar nga injoranca dhe naiviteti.
Pas kësaj, u organizuan konferenca të shumta mbi këtë temë, dhe më vonë u ftova në një konferencë që u mbajt në qytetin e Marrakeshit në Marok, me temë: Myslimanët duhet të ndjekin shembullin e Profetit (a.s) në traktatin që ai (a.s) lidhi me hebrenjtë në Medinë, i njohur si “Karta e Medinës”.
Kur mbërrita në konferencë, një nga përfaqësuesit e institucionit “Forcimi i Paqes” më priti dhe më informoi se në “Kartën e Medinës” ekziston një nen që pohon se myslimanët dhe hebrenjtë që jetonin në Medinë duhet të formonin së bashku një komb të vetëm. Ai shtoi se qëllimi i kësaj konference ishte të promovonte këtë koncept në vendet islame, duke e perceptuar si një vizion ku myslimanët dhe jo-myslimanët trajtohen si qytetarë të një kombi të vetëm.
Kjo gjë më shkaktoi dyshim, ndaj shqyrtova tekstin e traktatit me kujdes dhe pashë se përdorimi i tij për të mbështetur idenë se myslimanët dhe jo-myslimanët janë një “komb i vetëm” nuk ishte i saktë.
Prandaj, para se të fillonin seancat e konferencës, u tërhoqa veçmas me Shejh Abdullah ibn Bej’ah – Allahu e ruajttë – dhe i tregova çfarë kishte thënë përfaqësuesi i institucionit, dhe i sqarova se teksti i traktatit nuk përmban në asnjë mënyrë këtë kuptim. I tregova paragrafin përkatës, dhe ra dakord me mua duke thënë: “Po, kjo është e vërtetë.”
Por kur filluan seancat, dhe në disa shkrime u përmend se qytetarët e një shteti, qofshin myslimanë apo jo, formojnë një komb të vetëm dhe se kjo rrjedh nga “Karta e Medinës”. Unë reagova dhe sqarova – duke u referuar tek ajete si: “E ky Umeti juaj është një i vetëm” dhe të tjera – se këto terma kuranore janë specifike për ndjekësit e një feje të vetme dhe nuk është e drejtë t’i aplikosh mbi një shtet kombëtar modern (National State), sepse kjo çon në përzierje konceptesh dhe pasojash të gabuara, ndaj është më e arsyeshme të heqësh dorë nga ky lloj përdorimi.
Gjatë seancës përmbyllëse, ku u shpall “Deklarata e Marrakeshit”, Shejh Abdullah ibn Bej’ah kaloi pranë meje dhe më tha nxitimthi: “Pas rishikimit të tekstit të traktatit që diskutuam, duket se mund të nxirret përfundimi se “shteti kombëtar” mund të konsiderohet “një komb i vetëm”, dhe nuk shoh ndonjë problem të madh në lidhje me këtë.” Ai ishte me nxitim, ndaj nuk pata mundësi të vazhdoja diskutimin me të. Pastaj u lexua deklarata, dhe askujt nuk iu lejua të komentojë. Kur më arriti teksti i deklaratës për nënshkrim, e nënshkrova duke u lidhur me ato që kisha shprehur më parë si vërejtje, duke treguar mendimin tim ndryshme në këtë pikë.
Më pas, Shejhu organizoi një konferencë tjetër, ku u përdorën terma të rinj, më kryesori “Familja Abrahamike”. Siç kam theksuar më parë, bashkëjetesa e myslimanëve, të krishterëve dhe hebrenjve në një vend nën mbrojtjen e një marrëveshjeje për siguri dhe paqe nuk ka asgjë të keqe. Por përdorimi i termit “Familja Abrahamike” nënkupton barazinë mes tyre në ndjekjen e sinqertë të Profetit Ibrahim (a.s) ndërkohë që Kurani flet qartë se hebrenjtë dhe të krishterët devijuan nga feja e tij e drejtë dhe nuk kanë lidhje të vërtetë me të.
Megjithatë, udhëheqësit e këtyre tre feve u mblodhën në këtë konferencë dhe iu dha emri “Familja Abrahamike”, madje u krijuan për ta vendet e adhurimit pranë njëri-tjetrit.
U ndjeva i detyruar të paralajmëroja Shejh Abdullah ibn Bej’ah për qëllimet e fshehta që mund të fshiheshin pas këtyre termave. Nuk dyshoja në pastërtinë e qëllimeve të tij, por kuptova se disa nga rrethi i tij – që nuk dinin të vlerësonin pasojat – e tërhiqnin drejt përdorimit të këtyre shprehjeve, të cilat më vonë mund të shfrytëzoheshin për qëllime të tjera.
Kështë që – me mirësjellje – i shkrova një letër që ia dërgova privatisht. Nuk e kisha publikuar më parë, sepse ishte një letër personale, por rrethanat ndryshuan. Pasi shprehja “Familja Abrahamike” u shndërrua në një bazë ideore, presidenti amerikan Donald Trump në vitin 2020 përfshiu disa qeveri islame në “Marrëveshjen Abrahamike”, si me Emiratet dhe Bahreinin në krye, ku thelbi i marrëveshjes ishte njohja e Izraelit dhe bashkëpunimi me të në fusha të ndryshme, pavarësisht çështjes së njohjes së Palestinës.
Duket se veprimtaria politike në këtë fushë mbështetej, në disa aspekte, mbi bazën intelektuale të ofruar nga këto konferenca dhe termat që ato përhapën, si “një komb i vetëm” dhe “Familja Abrahamike”, për të përgatitur mendjet dhe hapur rrugën për këto rezultate. Nga ky këndvështrim, e pashë të përshtatshme të publikoj atë letër që i kisha dërguar Shejh Abdullah ibn Bej’ah, megjithëse nuk mora kurrë një përgjigje prej tij.
Teksti i letrës
Në emër të Allahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit, Falënderimi i takon Allahut, Zotit të botëve, dhe salavatet dhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Tij të nderuar, mbi familjen dhe shokët e tij dhe mbi të gjithë ata që i ndoqën ata me mirësi deri në Ditën e Gjykimit.
I nderuar dijetar i madh, studiues dhe predikues i shquar, Shejh Abdullah ibn Bej’ah, e lus Allahun të të ruajë dhe ta mbajë si thesarin e Islamit dhe të myslimanëve.
Paqe dhe mëshira e Allahut qoftë mbi ju.
E falënderoj Allahun e Lartësuar për mundësinë që më ke dhënë të përfitoj nga shoqëria juaj e nderuar dhe për mikpritjen e jashtëzakonshme që kam pasur nga ju gjatë viteve që kur ju takova për herë të parë në ciklet e Shoqatës Ndërkombëtare të Fikhut Islamik, dhe më pas në disa takime dhe seminare, përfshirë konferencat për “Promovimin e Paqes”, ku kisha nderin të ftohesha dhe të marrë pjesë.
Unë i vlerësoj përpjekjet që bëni për vendosjen dhe forcimin e paqes në një botë të mbushur me padrejtësi, mizori, luftë dhe terrorizëm, dhe për sfidat e ndryshme të cilat i përballoni në këtë moshë që zakonisht kërkon qetësi dhe rehati. Allahu ju shpërbleftë me të mirë.
Pa dyshim, vendosja e paqes që synoni përmes këtyre përpjekjeve është një kërkesë e madhe dhe qëllim fisnik, por ka disa vërejtje që më kanë shqetësuar prej kohësh dhe që dëshiroja t’ju paraqisja shpesh, duke u shqetësuar mos të dukem sikur po mësoj Lukmanin e mençur.
Së pari: Mendoj se luftërat dhe grupet terroriste me të cilat përballemi sot nuk mund të adresohen thjesht përmes vendimeve të konferencave dhe seminareve, veçanërisht duke pasur parasysh se myslimanët po përballen me persekutime dhe gjenocide të dhunshme në Palestinë, Kashmir, Indi, Irak, Siri, Burma, Jemen dhe në shumë vende të tjera të botës. Nëse shumat e konsiderueshme që shpenzohen për organizimin e këtyre konferencave do të përdoren për të promovuar pajtimin mes myslimanëve të ndarë, për të mbrojtur të shtypurit dhe për të ndihmuar ata që po vuajnë, pavarësisht besimit të tyre, si dhe për të adresuar shkaqet që kanë çuar në krijimin e grupeve terroriste, ky investim do të kishte një efekt më të prekshëm dhe rezultat më të dobishëm.
Së dyti: Padyshim, këto konferenca dhe seminare janë të dobishme në nivel teorik dhe shkencor. Por duke i rishikuar nga fillimi, ato janë organizuar më shumë për t’i ardhur në mbrojtje Islamit dhe myslimanëve ndaj atyre që i akuzojnë për terrorizëm dhe mungesë tolerancë ndaj jo-myslimanëve, sikur myslimanët janë të vetëm që kanë mbjellë farat e përçarjes dhe dhunës mes njerëzimit, dhe për shkak të tyre shpërthyen luftërat dhe u ngritën grupet terroriste. Por realiteti është se myslimanët janë ata që sot përballen më së shumti me dhunë dhe persekutim. Megjithatë, temat e konferencave tona janë fokusuar më shumë tek pakicat jo-myslimane dhe tolerancën ndaj tyre. A ka në vendet islame pakica jo-myslimane që përjetojnë persekutim dhe terror siç përjetojnë pakicat myslimane çdo ditë në Palestinë, Kashmir, Burma dhe Indi? Ndoshta vendosja e paqes mes tyre është më e rëndësishme.
Së treti: Padyshim, bashkëjetesa paqësore mes myslimanëve dhe të tjerëve është e nevojshme, por a duhet të përdorim për këtë terma që ngatërrojnë besimin, duke krijuar përshtypjen se dallimet fetare nuk kanë rëndësi? Në “Deklaratën e Marrakeshit”, të gjithë qytetarët, myslimanë dhe jo-myslimanë, u quajtën “një komb i vetëm”. Mund të justifikohet në kuptimin gjuhësor, por kuptimi i njohur është “grup njerëzish të lidhur nga një besim”, dhe në këtë kuptim është përdorur në disa ajete të Kur’anit, siç është e njohur për dijetarët tuaj të shquar:
“Me të vërtetë, ky është populli (umeti) juaj, një popull i vetëm, dhe unë jam Zoti juaj, prandaj më adhuroni.”[1]
“Me të vërtetë, ky është populli (umeti) juaj, një popull i vetëm, dhe unë jam Zoti juaj, prandaj më kini frikë (Mua).”
“Njerëzit ishin vetëm një popull (umet), por ata u përçanë. Po sikur të mos ishte një fjalë e mëparshme nga Zoti yt, do të ishte vendosur mes tyre ajo për të cilën ata po përplaseshin.”[2]
“Po të donte Allahu, do t’ju bënte një popull (umet) të vetëm, por Ai shpie në humbje kë të dojë dhe udhëzon kë të dojë.”[3]
“Po të donte Zoti yt, do t’i bënte njerëzit një popull (umet) të vetëm, por ata nuk do të ndaleshin duke u përçarë, përveç atyre që Zoti yt i ka mëshiruar. Dhe për këtë Ai i krijoi ata; dhe fjalë e Zotit tënd u plotësua: do të mbushja Xhehennemin me xhindë dhe njerëz, të gjithë.”[4]
“Njerëzit ishin një popull (umet) i vetëm, pastaj Allahu dërgoi pejgamberët si këshillues dhe paralajmërues dhe u shpalli atyre Librin me të vërtetë, që të vendosë mes njerëzve në atë ku ata u përçanë. Dhe ata nuk u përçanë përveç atyre që e morën atë Librin pas ardhjes së argumenteve, nga zilia mes tyre. Allahu udhëzon besimtarët në të vërtetën për të cilën ata u përçanë, me lejen e Tij. Allahu udhëzon kë të dojë në rrugë të drejtë.”[5]
“Po të donte Allahu, do t’ju bënte një popull (umet) të vetëm, por Ai dëshiron t’ju vërë në provë për atë që u ka dhënë. Prandaj përpiquni për të mira; kthimi juaj të gjithë është te Allahu, që t’ju tregojë për atë që keni qenë të përçarë.”[6]
“Po të donte Allahu, do t’i bënte ata një popull (umet) të vetëm, por Ai fut kë të dojë në mëshirën e Tij, ndërsa të padrejtët nuk kanë mbrojtës e ndihmës.”[7]
“Po të mos ishte se njerëzit janë një popull (umet) i vetëm, do t’i kishim bërë ata që mohojnë të Gjithëmëshirshmin, çati prej argjendi dhe shkallë mbi të që të shfaqeshin.”[8]
“Po si do të jetë, kur të sjellim nga çdo popull (umet) një dëshmitar dhe të sjellim ty (O Muhamed) si dëshmitar mbi këta?”[9]
Kështu që fjala “Umet” përdoret për myslimanët pavarësisht vendit se ku ata jetojnë. Ndërsa “Karta e Medinës” pas së cilës u mbështet “Deklarata e Marrakeshit” është thjesht një interpretim i supozuar, siç e kam shpjeguar me gojë.
Po ashtu, termi “Familja Abrahamike” për myslimanët, të krishterët dhe hebrenjtë është përdorur disa herë, veçanërisht në “Aleancën e Re të Shoqërisë së Drejtësisë” nga konferenca e Abu Dhabit. Ky term krijon përshtypjen se të gjitha këto fe ndjekin Profetin brahim (a.s), gjë që nuk është e vërtetë, sepse bie në kundërshtim të hapur me Kuranin:
“Dhe ata thanë: Bëhuni Hebrenj ose të Krishterë, që të udhëzoheni. Thuaj: Jo, feja (besimi) është e Ibrahimit, që ka qenë i drejtë dhe nuk ka qenë nga politeistët.”[10]
“A po thoni: Me të vërtetë Ibrahimi, Ismaili, Is’haku, Jakubi dhe fiset (bijtë e Jakubit) ishin Hebrenj ose të Krishterë? Thuaj: A jeni ju më të ditur apo Allahu? Kush është më mizor se ai që fsheh dëshminë që ka tek Allahu? Allahu nuk është i pavetëdijshëm për atë që bëni ju.”[11]
“O ithtarë të Librit! Pse polemizoni për Ibrahimin, kur Tevrati dhe Inxhili nuk u shpallën veçse pas tij? A nuk po mendoni?! Ja, këta jeni ju, polemizuat për atë për të cilën keni dijeni, por pse polemizoni për atë për të cilën nuk keni dijeni? Allahu e di, ndërsa ju nuk e dini. Ibrahimi nuk ishte Hebre, as i Krishterë, por ishte i drejtë, mysliman dhe nuk ka qenë nga politeistët.”[12]
“Për ju ka qenë shembull i mirë tek Ibrahimi dhe ata që ishin me të, kur i thanë popullit të tyre: ‘Ne jemi të pafajshëm ndaj jush dhe ndaj asaj që ju adhuroni përveç Allahut; kemi mohuar ju dhe ajo çka adhuroni përveç Allahut. Midis nesh dhe jush ka lindur armiqësi dhe urrejtje përjetësisht, derisa të besoni te Allahu i Vetëm.”[13]
Ky nuk është një diskutim thjesht fjalësh. Përdorimi i termave “një komb i vetëm” dhe “Familja Abrahamike” duke përfshirë myslimanët dhe të tjerët mund të përdoret ose të shfrytëzohet nga mbështetësit e teorisë së “unitetit të feve”, e cila pretendon se të gjitha fetë janë të pranueshme, pa dallim të së vërtetës dhe të gabuarës, dhe se shpëtimi nuk kufizohet vetëm në Islam.
Gjithashtu, përdorimi i këtyre termave mbështet teorinë e “nacionalitetit” që thotë se shteti bazohet në “kombësi” dhe jo në bazë të fesë, dhe se një shtet islamik i pastër nuk mund të ekzistojë, por sekularizmi është themeli.
Ky shqetësim shtohet edhe më tepër edhe nga dokumenti i konceptit për konferencën e Marrakeshit, ku përmendet “kushtetuta racionaliste” për vendet islame, duke ngritur pyetje nëse nuk mund të përdoret “kushtetuta islame” në vend të asaj “racionaliste” apo “sekulare”.
Unë përsëris se ideja e bashkëjetesës paqësore mes besimeve të ndryshme është një qëllim fisnik, por duhet të qëndrojë brenda kufijve të saj dhe të mos çojë në fshirjen e dallimeve mes feve dhe ngatërrimin e së vërtetës me të gabuarën.
Unë kam frikë se një përqendrim i tillë mbi këto shprehje dhe termat mashtrues mund të çojnë në fund të fundit në pranimin e teorisë së “njësisë së feve” ose të “shtetit kombëtar” dhe “sekularizmit”.
Këto janë disa vërejtje të thjeshta që desha t’i paraqes përpara jush që të jenë objekt i vëmendjes tuaj. Kam frikë se mund të kem guxuar më shumë se sa duhej, por butësia që gjithmonë kam parë te ju më bën të shpresoj në falje, nëse diçka nga këto fjalë e kanë shqetësuar shpirtin tuaj të pastër.
E lus Allahun t’ju udhëzojë juve dhe ne në atë që është në kënaqësinë e Allahut të Lartësuar.
Paqe dhe mëshirë mbi ju.
Vëllai juaj i përkushtuar, Muhamed Tekij el-Othmani
Keni vërejtur se si ata – duke futur terma të rinj në ato konferenca – përpiqeshin të përgatitnin terrenin në nivel shkencor dhe intelektual, si parakusht për shfaqjen e asaj që më vonë u quajt “Marrëveshja Abrahamike”. Pastaj, në vitin 2020, nën administratën e presidentit amerikan Donald Trump, ato marrëveshje u konkretizuan në një seri traktatesh, që përfshinin klauzola për bashkëpunim tregtar dhe strategjik mes shteteve nënshkruese (përfshirë Izraelin). Nëse një studiues sot kërkon termin “Marrëveshja Abrahamike” në Google ose shikon faqen përkatëse në Wikipedia, nuk do të gjejë asgjë tjetër përveç një definicioni: që të gjitha palët nënshkruese janë të detyruara të njohin Izraelin dhe të normalizojnë marrëdhëniet me të.
Kështu, çështja arriti në pikën ku e ashtuquajtura “Familja Abrahamike” u shndërrua në një mburojë që njeh vetëm një shtet: Izraelin; një shtet i lindur mbi mashtrim dhe tradhti, dhe mbi gjakderdhjen e të pafajshmëve. Ndërsa ata që ishin pjesë e vërtetë e kësaj “familjeje”, populli i Palestinës, çështja e tyre është pezulluar për një kohë të gjatë, të varur nga ajo që Izraeli do të vendosë, nëse ndonjëherë ai do të vendosë.
Disa shtete arabe u nxituan të nënshkruanin këto marrëveshje, si: Emiratet e Bashkuara Arabe, Mbretëria e Bahreinit, Maroku dhe Sudani. Megjithatë, Mbretëria e Arabisë Saudite mbajti një qëndrim të drejtë, duke deklaruar se nuk do të bashkohej pa u krijuar një shtet i pavarur palestinez me kryeqytet Kudsin.
Mendoni se si përdoret termi “Familja Abrahamike” si një justifikim për të mbrojtur një entitet pa legjitimitet, një entitet që shkatërron fëmijët e Palestinës si një gjahtar i egër, dhe sulmon herë pas here Iranin, Libanin ose Sirinë, pa respektuar ligjet ndërkombëtare, pa u përmbajtur nga normat morale dhe pa ruajtur kufijtë e ndonjë marrëveshjeje ose traktati.
Në të njëjtën kohë, presidenti amerikan, Donald Trump ngre një slogan mashtrues nën emrin “Paqe”, për të ftuar shtetet islame të ndjekin këtë rrugë, duke i bërë ato karburant për ambiciet e Izraelit dhe duke i vendosur në përballje me kundërshtarin e Amerikës: Kinën.
Autor: Muhamed Tekij El-Othmani
Përktheu: Elton Harxhi
[1] – Sure Enbija: 92.
[2] – Sure Junus: 19.
[3] – Sure Nahl: 93.
[4] – Sure Hud: 118 – 119.
[5] – Bekare: 213,
[6] – Sure Maide: 47.
[7] – Sure Shura: 8.
[8] – Sure Zukhruf: 43.
[9] – Sure Nisa: 41.
[10] – Sure Bekare: 135.
[11] – Sure Bekare: 140.
[12] – Sure Maide: 65 – 67.
[13] – Sure Mumtehine: 4.
