Thirrësi në rrugë të Allahut duhet të dijë, se Allahu i Lartësuar e ka krijuar njeriun që ai ta adhurojë Atë. Allahu i Lartësuar thotë në Kuran: “Unë nuk i krijova xhinët dhe njerëzit për tjetër, por vetëm që të më adhurojnë.”[1] Adhurimi kryhet në bazë të fakteve të qarta, të cilat duhet të jenë në përputhje me ligjin e Allahut, që ia zbriti profetëve dhe pejgamberëve të Tij. Profetët dhe pejgamberët ishin thirrës, të cilët udhëzonin për tek e vërteta. Ky ka qenë roli i tyre për të përmbushur vullnetin e Allahut, i cili e krijoi Ademin (a.s) zëdhënës në Tokë, për të gjykuar me gjykimin e Allahut dhe për të zbatuar urdhrin e Tij. Allahu i Lartësuar thotë: “(Përkujto Muhammed) Kur Zoti yt u tha engjëjve: “Unë po krijoj (po përcaktoj) në tokë një zëdhënës!”[2] Pra, vullneti i Allahut, duke e krijuar njeriun, ishte që ai (njeriu) të jetë i angazhuar me çështjen e Tij. Allahu është Ai, i Cili ka thënë: “Unë nuk i krijova xhinët dhe njerëzit për tjetër pos që të më adhurojnë.”[3]
Imam Razi thotë: “Cili është adhurimi, për të cilin janë krijuar xhindet dhe njerëzit? Përgjigja jonë është: madhërimi i urdhërit të Allahut dhe dhembshuria për krijesat e Tij” [4] Pastaj ai vazhdon e thotë: “Duke qenë se madhërimi që i takon Të Madhëruarit, të Nderuarit nuk mund të perceptohet me anë të logjikës, atëherë është e domosdoshme ndjekja e ligjeve fetare dhe marrja për bazë e thënieve të profetëve (a.s.) Allahu i Lartësuar i ka begatuar robërit e Tij, duke iu dërguar profetë dhe duke ua sqaruar atyre rrugët dhe specifikat e adhurimit.”[5] Kjo ndarje e specifikave të adhurimit është përmbledhëse dhe gjithëpërfshirëse.
Thirrja në rrugë të Allahut është manifestimi më i qartë i madhërimit të Tij. Ai i cili fton në një ide, apo qëllim duke sakrifikuar për të mbërritur tek ajo ide, e bën këtë, sepse është i frymëzuar me atë qëllim apo ide. Ai i cili fton në një ide i bën mirë llogaritë për të, ashtu siç bën ajo (ide) llogari për të.
Tek thirrja në rrugë të Allahut ka argument për dhembshurinë ndaj robërve të Allahut, sepse thirrësi dëshiron që t’i nxjerrë njerëzit nga situatat e fitnes dhe hutisë, të cilat janë nën zgjedhën e sistemeve laike, tek frymëmarrja e fesë, hapësira e saj e madhe dhe sistemet e saj që garantojnë lumturinë tek njerëzit, si dhe t’i nxjerrë ata nga Zjarri për në Xhenet.
Këto dy qëllime fisnike, pjesë e qëllimeve të adhurimit, janë gjithashtu prej qëllimeve të thirrjes në rrugë të Allahut. Shpëtimi varet tek këto dy qëllime.
Profetët dhe pejgamberët e Allahut ju përmbajtën urdhërit të Allahut për të thirrur njerëzit për tek Ai dhe për ruajtjen e qëllimit të krijimit të tyre. Çdo profet i nderuar është angazhuar maksimalisht, që t`i thërrasë njerëzit tek ky shpëtim. Kurani na njofton për konfliktet që kanë ndodhur mes profetëve dhe popujve të tyre, duke konfirmuar gjithmonë shpëtimin e thirrësve dhe shkatërrimin e mizorëve jobesimtarë:
Tek historia e Nuhut (a.s.) me popullin e tij përfundimi ishte: “E ata (populli i tij) e konsideruan atë rrenacak e Ne e shpëtuam atë dhe ata që ishin bashkë me të në anije, dhe i bëmë që ata të jenë pasardhës (zëvendësues), kurse ata që i përgënjeshtruan ajetet tona i përmbytëm. Shih pra, si ishte fundi i gënjeshtarëve.”[6]
Tek historia e Hudit (a.s.) me popullin e tij, përfundimi ishte: “E kur arriti vendimi Ynë (për dënim), Ne me mëshirën Tonë e shpëtuam Hudin, e bashkë me të edhe ata që kishin besuar. I shpëtuam prej dënimit të rëndë.”[7]
Tek historia e Salihut (a.s.) me popullin e tij, përfundimi ishte: “E kur erdhi vendimi Ynë (për dënim), Ne e shpëtuam Salihun nga poshtërimi i asaj dite, e bashkë me të, edhe ata që besuan. Zoti yt është ai i Fuqishmi, Ngadhënjyesi.”[8]
Tek historia e Lutit (a.s.) me popullin e tij, përfundimi ishte:“(engjëjt) Thanë: “O Lut, ne jemi të dërguarit e Zotit tënd, ata (populli yt) nuk kanë për t’u afruar te ti, e ti kah fundi i natës udhëto me familjen tënde dhe askush prej jush të mos vështrojë mbrapa (familja do të shpëtojë), përveç gruas sate, ajo do të jetë e goditur me çka do të goditen edhe ata. Afati i tyre është mëngjesi, a nuk është mëngjesi afër? Kur erdhi urdhri ynë, Ne përmbysëm të gjitha ato (fshatrat e tyre) duke kthyer çdo gjë nga lart poshtë, dhe mbi ta reshëm gurë të fortë pa ia nda.” [9]
Tek historia e Shuajbit (a.s.) me popullin e tij, përfundimi ishte:“E kur erdhi urdhri Ynë, Ne me mëshirën tonë e shpëtuam Shuajbin dhe bashkë me të edhe ata që besuan, ndërsa zullumqarët i kapi britma e tmerri, duke gëdhirë në vendin e tyre kufoma të gjunjëzuara.”[10]
Tek historia e Musait (a.s.) me Faraonin dhe popullin e tij, përfundimi ishte: “Atëherë ndërmorëm kundër tyre dhe i fundosëm në det, ngase përgënjeshtruan argumentet Tona dhe nuk çanë kokën për to. E atij populli që ishte i nënshtruar i trashëguam lindje e perëndim të tokës, që Ne e bekuam (me të mira), ndërsa për durimin që patën, u plotësua fjala më e mirë (premtimi i vërtetë) e Zotit ndaj beni israilëve; rrënuam atë që bënte faraoni i tij, si dhe atë që kishin ndërtuar ata.”[11]
Tek historia e fshatit që ishte buzë detit, përfundimi ishte: “E kur braktisën atë për të cilën ishin këshilluar, Ne i shpëtuam ata që pengonin nga të këqijat, ndërsa ata që kundërshtuan i kapëm me një dënim të fortë, ngase ishin të shfrenuar.”[12]
Të gjithë këto ajete vërtetojnë, se të shpëtuarit kanë qenë thirrësit në rrugë të Allahut. Ky është premtimi i Allahut të Lartësuar për besimtarët. Allahu i Lartësuar thotë: “E Ne pastaj i shpëtojmë të dërguarit tanë edhe ata që besuan. Ja kështu është detyrë e Jona, t’i shpëtojmë besimtarët.”[13] Kështu pra, shpëtimi i besimtarëve të cilët ftojnë në rrugë Allahut: “është detyrë për shkak të dhënies së premtimit dhe vendimit”[14]
Sejjid Kutubi (Allahu e mëshiroftë) thotë: “Ky është ligji i Allahut në Tokë dhe ky është premtimi që i ka dhënë miqve të Tij. Nëse për besimtarët ndonjëherë rruga duket e gjatë, atëherë ata duhet ta dinë mirë, se kjo është e vetmja rrugë dhe le të jenë të bindur, se e ardhmja dhe përfundimi i mirë është vetëm për besimtarët. Gjithashtu nuk duhet të ngutemi për të pasur premtimin e Allahut derisa ai të vijë. Ai është përgjatë rrugës e Allahu nuk i mashtron robërit e Tij, me fuqinë e Tij i ndihmon e as nuk i lë ata në duart e armiqve të Tij, përkundrazi Ai i mëson, i disiplinon dhe i furnizon ata (gjatë sprovës) me furnizimin e rrugës.”[15]
Thirrja nuk konsiderohet humbje:
Thirrja nuk është lodhje, humbje, këputje apo dhimbje, ashtu siç mund të mendojnë disa njerëz. Përkundrazi, megjithëse ajo ka lodhje dhe vuajtje, ajo ka shije të ëmbël dhe është e shtrenjtë për zemrën. Për këtë arsye, ithtarët e saj sakrifikojnë për të me shumë ose me pak, kërkojnë që të ndëshkohen dhe për shkak të saj vdekjen e konsiderojnë jetë. Me të, ata janë më të lumtur se njerëzit, të cilët nuk e kanë atë. Ndërsa përfundimi është shpëtimi për të, ndërsa disfatë për të tjerat. Madje ajo është e vazhdueshme, ndërsa të tjerat mbarojnë.
Thirrja e Muhamedit (a.s.) është siguri për njerëzimin:
Nga konteksti i ajeteve kuranore të sipërpërmendura, vërehet se ato flasin për betejat që janë zhvilluar ndërmjet profetëve dhe popujve të tyre. Ata të cilët kanë përgënjeshtruar, shfaroseshin nga ndëshkimi i Allahut, duke mos ngelur prej tyre asnjë jobesimtar. Me ardhjen e profetit Muhamed (a.s.), kjo shfarosje e përgjithshme nëpërmjet tufanit, rrufesë apo erës së fortë u hoq. Kjo, për nder të këtij Umeti që nuk ngel pa dikë, që thërret apo nuk ngel pa ndonjë grup që përcjell mesazhin e Allahut tek njerëzit, derisa të triumfojë çështja e Allahut. Ky grup janë thirrësit, në dorën e të cilëve është shpëtimi i Umetit nga shkatërrimi i përgjithshëm. Kur në Tokë nuk do të ngelet askush prej këtij grupi të nderuar, do të ndodhë Dita e Gjykimit. Këtë fakt e dëshmojnë shumë hadithe profetike:
Profeti (a.s.) ka thënë: “Dita e Gjykimit ka për të ndodhur, kur në Tokë të kenë ngelur vetëm njerëzit e këqinj.”[16] Në një hadith tjetër profeti (a.s.) ka thënë: “Dita e Gjykimit nuk do të ndodhë tek askush që thotë: Allah.” Ndërsa në një transmetim tjetër thuhet: “Në Tokë nuk thuhet: Allah.”[17] Në një hadith tjetër profeti (a.s.) thotë: “Njerëzit e devotshtëm (të mirë) do të vdesin një e nga një. Ata që do të ngelen janë llumi i shoqërisë, tamam si krundet e hurmës arabe apo të elbit, Allahu as që do të kujdeset fare për ta.”[18]
Këto hadithe dëshmojnë qartë, se Dita e Gjykimit do të ndodhë, kur thirrja dhe thirrësit do të jenë inekzistentë. Pra, Allahu i Lartësuar e nderon njerëzimin me prezencën e thirrjes dhe thirrësve. Përderisa thirrja dhe thirrësit vazhdojnë të ekzistojnë, atëherë edhe qëllimi i krijimit të njeriut në tokë do të vazhdojë të ekzistojë. Me mbarimin e thirrjes dhe thirrësve, njeriu e humbet të drejtën e ekzistencës së tij në Tokë. Kështu që njeriu është ndërmjet dy përfundimeve: fillimit dhe mbarimit:
I pari: Ajeti kuranor: “(Përkujto Muhammed) Kur Zoti yt u tha engjëjve: “Unë po krijoj (po përcaktoj) në tokë një zëdhënës!”[19]
I dyti: Thënia profetike: “Allahu dërgon një erë nga Jemeni më të butë se mëndafshi, që nuk lë askënd pa e marrë, në zemrën e të cilit ka pasë një grimcë besimi.”[20]
Imam Muslimi transmeton nga Abdurrahman ibn Shemase, se ai ka thënë: Isha tek Muselemeh ibn Muhaled, tek i cili ishte Abdullah ibn Amër ibnul As. Abdullahi tha: “Dita e Gjykimit do të ndodhë vetëm tek njerëzit e këqinj. Ata janë më të këqinj se injorantët e para Islamit. Çdo lutje që bëjnë nuk i pranohet. Ndërkaq, hyri Ukbe ibn Amir. Muselemeja ju drejtua me këto fjalë: O Ukbe, dëgjo çfarë thotë Abdullahu. Ai është më i ditur se unë – u përgjigj Ukbe, pastaj ai vazhdoi duke thënë: Ndërsa unë kam dëgjuar të Dërguarin e Allahut (a.s.) të thotë: “Do të vazhdojë të ketë një grup nga Umeti im, që do të luftojnë për çështjen e Allahut, triumfues ndaj armiqve të tyre, ata të cilët i kundërshtojnë, nuk i dëmtojnë. Kjo gjendje vazhdon të jetë kështu derisa të vijë Dita e Gjykimit”. Po kështu është – tha Abdullahu, më pas, Allahu do të dërgojë një erë si era e miskut, prekja e së cilës do të jetë më e butë se prekja e mëndafshit. Kjo erë nuk do të lërë gjallë asnjë person, që në zemër ka patur një grimcë besimi. Më pas, ata të cilët do të ngelen, janë njerëzit e këqinj, të cilët do t`i përjetojnë ndodhitë e Ditës së Gjykimit.”[21]
Tek ky transmetim, vërejmë vazhdimësinë e palës së besimtarëve deri në Ditën e Gjykimit dhe se Kijameti do të ndodhë vetëm tek njerëzit e këqinj. Pra, domethënia e prezencës së palës besimtare deri në Ditën e Gjykimit do të thotë, se ajo do të jetë prezente pak përpara se të ndodhë Kijameti. I këtij mendimi është imam Neveviu, kur ka sqaruar hadithin: “Allahu ka për të dërguar një erë nga Jemeni..” ai ka thënë: përsa i përket hadithit tjetër të profetit (a.s.): “Akoma do të vazhdojë të jetë një grup prej Umetit tim në të vërtetën deri në Ditën e Gjykimit” ndërmjet këtyre dy haditheve nuk ka kundërthënie, sepse kuptimi është se ata do të vazhdojnë të jenë në të vërtetën, derisa të vijë era që do ua marrë shpirtrat.”[22]
Duke qenë se thirrësi e ka ushtruar veten që të sakrifikojë në rrugë të Allahut dhe duke qenë se ai është pala opozitare në përballje me armiqtë e Islamit, këto janë komponentët, që e bëjnë atë më të aftë për të përballuar sulmet e furishme të tyre. Kështu ai me lejen e Allahut është i ndihmuar dhe do të shpëtojë, ndërkohë që armiku i tij do të jetë i poshtëruar dhe i shkatërruar.
Kur flasim për shpëtim, nuk kemi për qëllim shpëtimin e individit nga torturat dhe vuajtjet, por ajo që kemi për qëllim është që në fund të shpëtojë xhemati apo ideja. Ndërsa në botën tjetër imazhi i shpëtimit është mirësi e vazhdueshme dhe shpërblimi është me Xhenet, gjerësia e të cilit është sa gjerësia e qiejve dhe Tokës, në të ka gjëra që syri nuk i ka parë, veshi nuk i ka dëgjuar dhe mendja nuk mund t`i imagjinojë kurrë.
Autor: Hemam Abdurrahim Seid
Përktheu: Elton Harxhi
[1] Sure Edh Dharijatë: 56
[2] Sure El Bekare: 30
[3] Sure Edh Dharijatë: 56
[4] Marrë nga Tefsiri i Raziut.
[5] Marrë nga Tefsiri i Raziut.
[6] Sure Junus: 73
[7] Sure Hud: 58
[8] Sure Hud: 66
[9] Sure Hud: 81-82
[10] Sure Hud: 94
[11] Sure A’rafë: 136-137
[12] Sure A’raf: 165
[13] Sure Junus: 103
[14] Marrë nga tefsiri i imam Raziut.
[15] Marrë nga libri “Nën Hijen e Kuranit”
[16] Transmeton imam Muslimi.
[17] Transmeton imam Muslimi.
[18] Transmeton imam Buhariu.
[19] Sure El Bekare: 30
[20] Transmeton imam Muslimi.
[21] Tramsmeton imam Muslimi.
[22] Marrë nga shpjegimi i haditheve të imam Muslimit.
